نتایج اقدام گرجستان

 بازسازی ارتش گرجستان توسط آمریکا واوکراین واسرائیل ،ساکاشویلی رئیس جمهوری این کشور را امیدوار کرده بود تا بتواند برخلاف سال 1992 حاکمیت از دست رفته گرجستان را بر اوستیای جنوبی برقرارسازد اما درعمل آمریکا و اتحادیه اروپا انطور که گرجستان انتظار داشت به کمک این کشور در برابر روسیه نشتافتند.  ودرواقع گرجستان را تنها گذاشتند .

باید گفت ویژگی جنگ جدید گرجستان-اوستیا، تعارض  شدید سیاستهای  روسیه و آمریکا را به نمایش گذاشت. درحال حاضر کاملا مشخص است که  منافع مسکو و واشنگتن در قفقاز رودرو باهم قرارگرفته است. درواقع خسارت این تعارضات را مردم اوستیا ی جنوبی و گرجستان باید بپردازند.امروزدرحرافی سیاسی متداول،ایالات متحده ومتحدانش از گرجستان حمایت می کنند و روسیه را به دامن زدن ویا به تعبیر ماتیو برایزا معاون وزیر خارجه آمریکا  "داغ کردن" قفقازشمالی متهم  می کنند وبوش پا را ازاین هم فراتر می گذارد و تهاجم روسیه به گرجستان را تجاوزغیرقابل قبول به یک کشور مستقل معرفی می کند.

 اما آمریکایی ها مایل نیستند در عمل ، وارد جنگی تمام عیار باروسیه درقفقاز شوند . آمریکا می داند این خرس خفته را نباید در قفقاز بیدار کرد.

درطرف مقابل باید گفت تجربه جنگ ناخواسته در قفقاز بازی کردن با اتش است زیرا قفقاز بیشترین تنوع قومیتی رادرجهان درمقایسه با وسعت 340 هزار کیلومتری خود دارد .  دراین منطقه راهبردی  بیش از پنجاه گروه قومی زندگی می کنند که هر کدام در قلمرو کشورهای جنوب قفقاز و جمهوری های خودمختار روسیه در شمال قفقاز زندگی می کنند . اگر قرار باشد اوستیای جنوبی مستقل شود انگیزه قوی تری در چچنستان و قره باغ و ابخازیا موجود است . این گونه تمایلات جدایی طلبانه درچند سال اخیر حداقل سه جنگ خونین را برمردم منطقه تحمیل کرده است که تاثیرات مخرب ان هنوز مردم منطقه را می آزارد . بطورقطع ازنگاه خرد ورزی  برای روسیه ، دامن زدن به  جنگی  خانمان براندازبه نفع هیچیک از کشورهای منطقه نیست.

دراین میان ساکاشویلی متحد امریکا نگران آینده سیاسی خود دراین کشور است. او که به شدت از طرف مخالفان خود بخاطر انجام انتخابات مشکوک در اردیبهشت ماه گذشته زیر سئوال بود اکنون وضعیت بسیار دشوارتری پیدا می کند . ناکامی دراعاده حاکمیت گرجستان براوستیای جنوبی ضربه جبران ناپذیری برایاوو طرفداران غرب در گرجستان بوجود می آورد چرا که در عمل انتظاراتی که آنها از امریکا و اتحادیه اروپا داشتند به سرخوردگی سیاسی تبدیل شد.

دراین میان آمریکا و اتحادیه اروپا نیزنگران کاهش نفوذ خود درقفقاز هستند وازایجاد وقفه درارسال نفت ازخط لوله باکو جیحان که از گرجستان می گذرد ؛ شکایت دارند . به همین دلیل آنها به جای درگیر شدن با روسیه، به چانه زنی با مسکواکتفاء می کنند.

 درنقطه مقابل روسیه سعی دارد از فرصت بوجود آمده در جهت تثبیت موقعیت خود در اوستیای جنوبی استفاده کند. به همین دلیل روسیه برای توافق برروی آتش بس،علاوه برخروج کامل گرجستان ازاوستیای جنوبی ، خواستارتعهد سپاردن  گرجستان مبنی برآنکه درآینده هیچگونه اقدام نظامی علیه اوستیای جنوبی انجام نخواهد داد.  

درسطح منطقه ای نیزجنگ درقفقازبرده ای ندارد چراکه ناامنی دراین منطقه راهبردی به زیان همه کشورهای منطقه است. بطورقطع روسیه اگربرادامه جنگ اصرار بورزد بهانه مناسبی برای مداخلات بیشتر غرب درمنطقه فراهم می شود. کشورهایی نظیرآمریکا که بیرون منطقه قفقاز هستند ازآثارمخرب جنگ زیانی نمی بینند. این مردم اوستیای جنوبی وگرجستان هستند که باید نتایج خانمانسوز جنگ را تا سالها تحمل کنند. مردمی که جان و مال خود را برای رقابتهای قدرتها ازدست می دهند .

درسطح بین المللی نیزاین جنگ تاثیرتعیین کننده ای بررفتارکشورهایی نظیراوکراین وگرجستان درنزدیک شدن هرچه بیشتربه غرب خواهد داشت. زیرا این کشورها باردیگر شاهد بودند اتکاء به قدرتهای خارجی هیچ نتیجه ای برای حفظ تمامیت ارضی واستقلالشان دربر نداشت . 

علاوه بر این روسیه انتظار دارد شاید بتواند با اقدام قاطع خود در برابر گرجستان لهستان و چک را نیز به تجدید نظر در مورد استقرار طرح سپر دفاع موشکی در کشورشان ترغیب کند. حداقل نتیجه ای روسیه در این جنگ بدست آورده است نشان دادن عزم جدی خود در تثبیت نفوذ روسیه در حوزه نفوذ سنتی مسکو در قفقاز است.

روسیه با وارد شدن دریک مناقشه مسلحانه با گرجستان برسرمنطقه جدایی طلب اوستیای جنوبی قدرت خود را به رخ اروپائیها و امریکائیها کشید و به نوعی انتقام ضربه ای را که برسراستقلال کوزوو، خورده بود ازغربیها گرفت. درواقع مناقشه اوستیای جنوبی برای روسیه فرصتی مناسب فراهم کرد تا قدرت جدید خود را برای غربیها و تمام آنهایی به نمایش بگذارد که تصورمی کردند می توانند درعرصه بین المللی روسیه را نادیده بگیرند. ارتش روسیه با بمبارانهای گسترده و حملات نیروهای زرهی خود برضد نیروهای گرجستان نه تنها در اوستیای جنوبی بلکه فراترازاین منطقه جدایی طلب، پاسخی شدید وگسترده به اوکراین و گرجستان نشان داد که اگربخواهند به ناتو بپیوندند،ممکن است سرنوشت مشابهی پیدا کنند.اگرچه مقام های مسکو پیوسته در توجیه مداخله نظامی خود دراوستیای جنوبی ، تاکید می کردند که هدف واقعی انها حمایت از شهروندان روسیه دراین منطقه جدایی طلب است. اما اکثر صاحب نظران معتقدند که روسیه از فرصت به دست آمده برای هشدار دادن به غرب و بویژه به چک و لهستان برای همکاری کردن با آمریکا در باره استقرارسپر دفاع موشکی استفاده کرد

روسیه باردیگردراروپا وحتی درعرصه بین المللی قامت راست کرده وسوارماشین جنگی شده است فروپاشی اتحاد جماهیرشوروی درسا ل هزارونهصد ونودویک، ضربه ای محکم به این کشوروارد کرد پس ازاین رویداد روسیه به یک دوره بحران اقتصادی وخیم وارد شد که گروههای مافیایی دربخش های مختلف نفوذ گسترده ای داشتند و بوریس یلتسین رئیس جمهورپا به سن گذاشته روسیه نتوانست کار مهمی برای بهبود اوضاع کشورش انجام دهد تا این کشوراقتداروجایگاه خود را درعرصه جهانی تا اندازه زیادی ازدست داد.

با روی کارامدن ولادیمیرپوتین در روسیه درسال هزارونهصد ونود ونه به عنوان نخست وزیر و پس از ان در سال 2000به عنوان رئیس جمهوری روسیه ، همه چیزدر این کشور تغییر کرد و شرایطی فراهم شد تا به لطف درامدهای هنگفت حاصل ازنفت وگازروسیه توانست علاوه بر آنکه بدهی های خود را بپردازد از لحاظ نظامی نیز باردیگرخود را درسطح اول درعرصه بین المللی مطرح کند. ولادیمیر پوتین که یک مامور سابق سرویسهای اطلاعاتی روسیه موسوم به ک گ ب بود از ابتدای فعالیت خود به عنوان رئیس جمهوری روسیه اعلام کرد همه تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا قدرت و جایگاه از دست رفته روسیه را احیا کند اما امورهمیشه نیزبه نفع روسیه رقم نخورده است و شکستهای دیپلماتیک روسیه نیزدرسالهای اخیرکم نبوده است یکی ازسنگین ترین و دردناکترین شکستهای اخیرروسیه اعلام استقلال رهبران البانیایی تبارکوزوو در فوریه 2008بود که برغم مخالفتهای شدید روسیه بلافاصله با حمایت وا ستقبال واشنگتن وشماری ازکشورهای اروپایی روبرو شد. دراین زمان روسیه احساس کرد دررابطه با مسئله کوزوو واستقلال این منطقه از صربستان که متحد مسکو به شمارمی رود وهمچنین موضوع گسترش ناتو به طرف شرق و تمایل برخی از کشورهای استقلال یافته ازشوروی به عضویت دراین سازمان تحقیرشده است. بنابراین تصمیم گرفت به غربی ها نشان دهد که روسیه قدرتی دست و پا بسته نیست. پس ازمداخله نظامی گرجستان دراوستیای جنوبی برای به دست گرفتن کنترل کامل این منطقه جدایی طلب ، روسیه فرصت لازم را بدست آورد که به نام خونخواهی از سربازان کشته شده در حمله گرجستان، واکنش متقابل را نشان دهد.

سرنگونی میخائیل ساکاشویلی رئیس جمهورگرجستان که ازحمایت کشورهای غربی برخورداراست و روابطش با کرملین روزبه روزبدترمی شود یکی دیگرازاهدافی است که روسیه تقریبا اشکارا در پی تحقق ان است. سرگئی لاوروف وزیرامورخارجه روسیه روزسه شنبه اعلام کرد" میخائیل ساکاشویلی دیگرنمی تواند شریک روسیه باشد بنابراین بهتراست که ازقدرت کناره گیری کند." هر چند این موضع گیری موجب نارضایتی وخشم شدید مقامات کاخ سفید شد. سخنگوی کاخ سفید درخواستهای روسیه ازمیخائیل ساکاشویلی را برای کناره گیری ازقدرت بی اساس دانسته و تاکید کرد، "ساکاشویلی رئیس جمهورمنتخب مردم گرجستان است ویک کشور خارجی حق ندارد درباره اینده سیاسی وی تصمیم گیری کند."

 البته بعید نیست به دلیل شکست محاسبات غلط ساکاشویلی ومشاورانش در حمله به اوستیای جنوبی ، او تحت فشارمخالفانش سرانجام مجبور به کناره گیری شود . زیرا او درافکارعمومی گرجستان به نماد شکست تبدیل شده است . بنابراین  احتمالا کناره گیری از قدرت تنها راه پیش روی او است. علاوه براین  پس ازجنگ دراوستیای جنوبی ، مناطق جدایی طلب درگرجستان مانند اوستیای جنوبی وآبخازی فقط دوناحیه شورشی نیستند، بلکه انها دو کوزوو درخاک گرجستان به شمار می روند.

رئیس جمهور گرجستان با تهاجم نظامی به منطقه جدایی طلب اوستیای جنوبی تحت الحمایه روسیه وارد بازی بسیارخطرناکی شد وسرانجام نیز بازنده ازآن خارج شد.